Phép lạ Đức Giêsu thực hiện mà Tin Mừng hôm nay ghi lại diễn ra "giữa miền Thập Tỉnh", nghĩa là trong miền đất của dân ngoại. Bệnh nhân là một người vừa câm lại vừa điếc, tức là một người mất khả năng tương giao với kẻ khác: người ta nói thì anh không nghe, anh muốn nói cho người ta nghe cũng không được.

Việc người câm nói được, người điếc nghe được, 8 thế kỷ trước Chúa Giêsu, ngôn sứ Isaia cũng đã từng loan báo như trong bài đọc thứ I chúng ta vừa nghe. Bối cảnh lúc bấy giờ, dân Chúa đang phải chịu nhiều lầm than khốn khổ dưới ách nô lệ. Thế nhưng, giữa cảnh tối tăm và bi đát đó, Isaia đã an ủi dân và mời gọi mọi người hãy “Can đảm lên đừng sợ! Vì Thiên Chúa của anh em đây rồi” (Is 34,4). Tiếp đó, ông loan báo về thời của Đấng Thiên Sai. “Bấy giờ mắt người mù mở ra, tai người điếc nghe được. Bấy giờ kẻ què sẽ nhảy nhót như nai, miệng lưỡi người câm sẽ reo hò” (Is 35,5-6). Lời loan báo của ông đã đem lại niềm vui và hy vọng cho toàn dân. Thế nhưng, phải đến 8 thế kỷ sau đó, lời tiên tri của ông mới được thực hiện. Đấng Thiên Sai đó không ai khác, mà là chính Đức Giêsu - Đấng đến để hoàn tất lời loan báo đó.

Tin Mừng hôm nay thuật lại rằng, khi ấy, Đức Giê-su lại bỏ vùng Tia, đi qua ngả Xi-đôn, đến biển hồ Ga-li-lê vào miền Thập Tỉnh. Người ta đem một người vừa điếc vừa ngọng đến với Đức Giê-su, và xin Người đặt tay trên anh. Người kéo riêng anh ta ra khỏi đám đông, đặt ngón tay vào lỗ tai anh, và nhổ nước miếng mà bôi vào lưỡi anh. Rồi Người ngước mắt lên trời, rên một tiếng và nói : "Ép-pha-tha", nghĩa là : hãy mở ra ! Lập tức tai anh ta mở ra, lưỡi như hết bị buộc lại. Anh ta nói được rõ ràng” (Mc 7, 31-35).

Hành động chữa bệnh của Đức Giêsu xem ra có vẻ khác thường. Tại sao Ngài không phán một lời để chữa cho anh ta mà phải kéo riêng anh ta ra một nơi ? Đâu là ý nghĩa của phép lạ Đức Giêsu thực hiện?

Câm điếc thể lý

Chúng ta biết rằng, lưỡi và tai là hai cơ quan truyền thông của con người. Lưỡi để thông truyền những tư tưởng của mình cho người khác; còn tai là để lắng nghe những thông điệp từ người khác truyền tới mình. Thế nhưng, người "câm và điếc" hoàn toàn bị tước đoạt hai phương tiện cần thiết này. Do đó, họ không hiểu được ai và cũng chẳng ai hiểu được họ. Có thể nói, họ bị cô lập ngay trong chính môi trường mà họ đang sống.

Đồng cảm với những thiệt thòi của người bệnh, Đức Giêsu đã kéo anh ta riêng ra một nơi để chữa bệnh cho anh. Khi kéo riêng người bệnh ra một nơi, một đàng, Đức Giêsu có ý muốn giữ bí mật - điều mà các thầy thuốc thường làm ; đàng khác, khi tách anh ta ra khỏi đám đông, Đức Giêsu còn muốn ngụ ý rằng, khi một người đã được cứu chữa, người ấy không còn thuộc về dân ngoại nữa, nhưng được tách biệt để theo một lối sống hoàn toàn mới mẻ - lối sống theo Tin Mừng.

Câm điếc tinh thần

Từ bệnh câm điếc thể lý, chúng ta liên tưởng tới bệnh câm điếc về tinh thần. Có thể, chúng ta không bị điếc về mặt thể lý, nhưng lại bị điếc về mặt tinh thần. Chúng ta bị điếc khi để mình mất khả năng lắng nghe kẻ khác. Chúng ta bị điếc khi chúng ta nghe người khác nhưng lại cố hiểu theo ý mình. Chúng ta bị điếc khi lắng nghe mà không nhận thức được đúng hay sai, hay hay dở.

Vì thế, chỉ nghe bằng tai thôi không đủ, mà phải lắng nghe với cả trái tim. Chỉ có trái tim yêu thương, chân thành và quảng đại mới có thể hiểu đầy đủ, hiểu chính xác những thông điệp mà người nói muốn truyền đạt. Hơn nữa, không phải thông tin nào cũng nên nghe. Cần phải chọn lựa những thông tin bổ ích, hữu dụng ; không gây phương hại, vẩn đục cho tâm hồn. Cha Mark Link có viết : "Chúng ta không thể luôn tin vào những gì nghe bằng đôi tai, nhưng luôn có thể tin vào những gì thấy bằng con tim của mình".

Để nghe Lời Chúa, mở tai chưa đủ, mà còn cần phải mở lòng nữa. Bao lâu tâm hồn đóng kín, không nhạy cảm trước những lời mời gọi ăn năn sám hối, không tỉnh thức tiếp thu những lời hướng dẫn về đường lành, thì tai người ta sẽ chẳng nghe được Lời hằng sống. Bao lâu tâm hồn còn đuổi theo dục vọng, còn toan tính những điều gian dối, bấy lâu người ta vẫn còn điếc đặc trước những Lời của Thiên Chúa.

Các phương thế để chữa trị

Những đam mê, những dục vọng, những toan tính, những ích kỷ, những lười biếng trở thành những sợi dây trói buộc lưỡi ta, làm ta trở thành câm nín, ngọng nghịu. Có nhiều bức tường vô hình đã ngăn chặn làm cho đôi tai của ta trở nên điếc. Vậy làm sao để chữa trị căn bệnh này ?

Hôm nay, Đức Giê-su cũng đến nói với ta: "Ephata" - Hãy mở ra. Quả vậy, để hiểu được anh chị em mình, cần phải biết mở tâm hồn ra để lắng nghe. Nắm được tâm lý của con người nên hãng bảo hiểm Prudential mới chọn khẩu hiệu : "Luôn luôn lắng nghe, luôn luôn thấu hiểu" là như vậy.

Sở dĩ, nhiều cặp vợ chồng chưa tìm được tiếng nói chung trong gia đình, là bởi vì họ chưa biết « lắng nghe » nhau. Họ cứ tưởng rằng, cứ cưới nhau về, rồi tự nhiên hiểu được nhau, nhưng không phải. Mà thực tế, sau khi cưới rồi, vẫn phải tiếp tục tìm hiểu, khám phá nhau, và lắng nghe nhau. Khi vợ chồng đã hiểu nhau rồi, thì : « Râu tôm nấu với ruột bầu. Chồng chan vợ húp, gật đầu khen ngon ».

Cũng thế, nhiều bậc cha mẹ phàn nàn rằng, con cái ngày hôm nay sao khó bảo, khó dạy quá. Chúng nó không chịu hiểu mình. Cha mẹ dạy một đàng, chúng lại thực hành một nẻo… Thế nhưng thử hỏi, đã bao giờ quý vị dành thời giờ để lắng nghe con cái tâm sự hay chưa ? Hay thường thì xử sự theo kiểu « Cả vú lấp miệng em ». Khi con cái muốn trình bày, thì cứ lấy quyền cha mẹ để lấn át. Hành động đó cứ lặp đi lặp lại, chắc chắn sẽ chẳng bao giờ mong có được sự đồng cảm, để có thể hiểu được con cái mình.

Vậy muốn có thể lắng nghe anh chị em mình, chúng ta hãy phá đi bức tường của những định kiến. Hãy phá đi bức tường ích kỷ. Hãy phá đi bức tường tâm hồn cứng cỏi để mở rộng tâm hồn đón nhận anh em và đón nhận Lời Chúa.

Hãy mở miệng lưỡi ra để cao rao danh Chúa, để nói với anh em về Chúa. Hãy cắt đứt sợi dây ích kỷ để ta quan tâm tới nhu cầu của anh em. Hãy cắt đứt sợi dây sợ sệt để ta mạnh dạn nói những lời sự thật. Hãy dùng miệng lưỡi để nói lên những lời tốt đẹp, những lời ca ngợi tình thương của Chúa.

***

Lạy Chúa, xin phá đổ bức tường thành kiến trong tâm trí chúng con, để chúng con lắng nghe được tiếng gọi thổn thức của anh em, và tiếng thúc giục của Lời Chúa. Xin cho chúng con đừng câm điếc trước lời mời gọi của Chúa và tha nhân. Amen.

Lm Jos. Nguyễn Văn Tuyên